Wydawca treści Wydawca treści

REZERWATY PRZYRODY

Na terenie Nadleśnictwa Kobiór położone są dwa rezerwaty: - „Babczyna Dolina” i „Żubrowisko”.

1. Rezerwat „Żubrowisko"

Rezerwat „Żubrowisko" położony jest w środkowej części kompleksu Lasów Pszczyńskich. Jest największym rezerwatem województwa śląskiego. Utworzony został z powodu istnienia na tym obszarze zamkniętej, zachowawczej hodowli żubrów linii pszczyńskiej. Obszar dzisiejszego rezerwatu był już w końcu XIX w. miejscem dokarmiania żubrów, a pierwsze zagrody hodowlane powstały już w latach 40-tych XX wieku (w czasie wojny). Obszar hodowli żubrów w obecnym kształcie powstawał od 1948 r. przez kolejne okresy gospodarcze, do obecnego kształtu. Obecnie jest jednym z lepszych ośrodków hodowli żubrów, tak pod względem zagospodarowania, jak i wyników hodowlanych.
Zbiorowiska roślinne, a także chronione gatunki roślin i zwierząt mają w rezerwacie znaczenie drugorzędne. Siedliska w większości zostały przekształcone, a drzewostany są wtórne, nieznanego pochodzenia. Przeważa wilgotny bór trzcinnikowy, fragmentami kontynentalny bór mieszany, śródlądowy bór wilgotny, kontynentalny bór bagienny. Na niewielkich powierzchniach zachował się odwodniony ols porzeczkowy i kwaśna buczyna niżowa. Na zachowanych siedliskach bagiennych występuje kilka chronionych i regionalnie zagrożonych gatunków roślin: rosiczka okrągłolistna, bagno, borówka bagienna, wełnianka pochwowata, żurawina błotna. Stwierdzono ponadto szereg rzadkich gatunków mszaków i wątrobowców – niektóre mają jedyne stanowiska na Górnym Śląsku.
W granicach rezerwatu funkcjonuje wydzielona część o przeznaczeniu turystycznym i edukacyjnym. Odgraniczona część rezerwatu służy do zachowania pszczyńskiej linii żubrów, a jednocześnie pozwala na zwiedzanie zagrody i obserwację stada bez nadmiernego niepokojenia zwierząt. Scieżka edukacyjna i zagroda pokazowa są związane z Ośrodkiem Hodowli Żubrów i Edukacji Leśnej, otwartym w październiku 2006 r., położonym przy granicy rezerwatu.

Rezerwat Żubrowisko

2. Rezerwat „Babczyna Dolina"

Rezerwat „Babczyna Dolina" położony jest w górnym biegu Korzeńca Południowego, w centrum Lasów Kobiórskich. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych naturalnych układów biocenotycznych charakterystycznych dla dolin rzecznych położonych w pobliżu wododziału Wisły i Odry, w zachodniej części Kotliny Oświęcimskiej. W dokumentacji opisano dobrze zachowane zbiorowiska leśno – torfowiskowe ukształtowane pod wpływem wód stagnujących i wolnoprzepływowych, a także szereg rzadkich roślin naczyniowych, mszaków i wątrobowców. Stwierdzono tu występowanie 2 leśnych i 6 nieleśnych w pełni wykształconych zespołów roślinnych oraz jednego zbiorowiska, a mianowicie:
• Juncetum macri – zespół situ chudego,
• Hottonietum palustris – zespół okrężnicy bagiennej,
• Sparganietum minimi – zespół jeżogłówki najmniejszej,
• zbiorowisko z Juncus bulbosus – jedno z pospolitszych zbiorowisk rezerwatu, z wodną odmianą situ drobnego,
31
• Typhetum latifoliae – zespół pałki szerokolistnej,
• Caricetum rostratae – szuwar z turzycą dzióbkowatą, główny zespół torfowiskowy,
• Scirpetum silvatici – zespół sitowia leśnego,
• Sphagno squarrosi – Alnetum – ols torfowcowy,
• Calamagrostio villosae – Pinetum – bór trzcinnikowy.

Torfowce
Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 130 gatunków roślin naczyniowych, w tym jedno z dwóch pszczyńskich stanowisk przytulii skalnej (Galium saxatile). Mszaki są reprezentowane przez 61 gatunków, a wątrobowce przez 20. Mszaki występują w czterech grupach: naziemne, epifityczne na drzewach żywych, na drewnie martwym i wodne. Najliczniejszą grupą są mchy naziemne, najmniej liczną – wodne. Najwięcej gatunków mszaków stwierdzono w olsie torfowcowym – 51, niewiele mniej – 43 w borze trzcinnikowym.
Siedliska rezerwatu zachowały się w postaci zbliżonej do naturalnej. Dotyczy to szczególnie drzewostanów olchowych na siedliskach właściwych dla olchy ponieważ nawet po całkowitym usunięciu pierwotnego drzewostanu odnowienie można było wykonać również olchą – bo inne gatunki nie przeżywały. Również do zachowania naturalnośći przyczyniło się pozostawienie koryta potoku w stanie naturalnym – bez regulacji. Ochroniono w ten sposób siedliska leżące w ścisłym korycie potoku przed degradacją, co stało się w środkowym i dolnym biegu Korzeńca, Gostyni i Pszczynki, gdzie koryta zostały uregulowane, a taras niższy zamieniony na użytki zielone, obecnie często wtórnie zalesiany.

Rezerwat Babczyna Dolina